sobota, 13 kwietnia 2013

Ortodoksyjni Żydzi


Ortodoksyjny Żyd to taki Żyd, który rygorystycznie przestrzega wszystkich zasad swojej wiary. To taki Żyd, którego życie regulowane jest prawdami wiary. To w końcu taki Żyd, któremu judaizm wyznacza sposób bycia i codzienne obowiązki.
Zacznijmy może od początku. Ósmego dnia po urodzeniu chłopiec powinien być obrzezany. Rytuał obrzezania (hebrajski: בְּרִית מִילָה[brit miˈla]; jidisz: bris) wykonywany jest przez mohela i jest on symbolem włączenia do wspólnoty żydowskiej. Kiedy chłopiec skończy 13 lat (a dziewczynka 12) zaczyna być on postrzegany jako dorosły. Z faktem tym wiąże się między innymi obowiązek przestrzegania halachy czyli zbioru nakazów (248) i zakazów (365) obejmujących przepisy kultowo-liturgiczne, pokarmowe oraz regulujące inne aspekty religijnego Żyda. 
Ortodoksyjny Żyd nie powinien podziwiać urody kobiet, słuchać ich śpiewu ani wąchać kobiecych perfum. Zakazane są związki homoseksualne oraz masturbacja. Każdy ortodoksyjny Żyd powinien mieć żonę i jak najwięcej dzieci. Przed ślubem sporządzana jest tzw. ketuba czyli dokument prawny (zapisany zazwyczaj w języku aramejskim) potwierdzający zawarcie małżeństwa. Na jego mocy mężczyzna zobowiązuje się dbać o żonę, spełniać obowiązki małżeńskie, zapewnić jej utrzymanie a w razie rozwodu wypłacić jej określoną w kontrakcie rekompensatę.
Jeśli chodzi o czynności codzienne to każdy religijny Żyd  powinien modlić się trzy razy dziennie: rano (szachrit - codzienne modlitwy poranne odpowiadające porannej ofierze składanej w Świątyni Jerozolimskiej; według tradycji modlitwa ta została ustanowiona przez Abrahama), po południu (mincha) oraz wieczorem (maariw). Jako ciekawostka, modlitwa poranna zawiera m.in. następujące słowa: Baruch Atah Adonai, Eloheinu Melech ha-olam, shelo asani ishah, które w wolnym tłumaczeniu oznaczają: "Błogosławiony bądź Boże, o Boże nasz Panie, Panie całego Świata,który nie uczyniłeś mnie kobietą."
Ortodoksyjni Żydzi muszą przestrzegać również szeregu przepisów dotyczących jedzenia (tzw. reguł koszerności). Jednym z ważniejszych zakazów jest zakaz mieszania produktów mlecznych z mięsem. Koszerne mięso pochodzi od zwierząt parzystokopytnych (z tego powodu mięso np. wielbłąda jest niekoszerne) i przeżuwających. Zakazane jest spożywanie owoców morza, robaków i większości ptaków. 

To co opisałem powyżej to jedynie wąski wycinek reguł, którymi rządzi się życie religijnego Żyda. Wiele z tych reguł wydaje się być śmiesznych dla współczesnego człowieka (np. zakaz włączania światła w szabat czy używania telefonów komórkowych), są one jednak głęboko zakorzenione w tradycji i kulturze żydowskiej. Oczywiście nie wszyscy Żydzi są ortodoksyjni. Jak podaje Wikipedia: 55% Żydów izraelskich przestrzega tradycji, 20% jest świeckich, 17% jest ortodoksyjnych a 8% ultraortodoksyjnych. 
Poniższe zdjęcia zostały zrobione w pobliżu Ściany Płaczu tuż przed rozpoczęciem szabatu. Z uwagi na szabat większość religijnych Żydów widocznych na tych zdjęciach, ubranych jest w tradycyjne (zazwyczaj biało-czarne) stroje wywodzące się z XVII i XVIII wiecznych polskich kontuszy szlacheckich.

















Zdjęcia dzięki uprzejmości Kasi i Mariusza. Dziękuję za odwiedziny!